Clean desk policy voor gevoelens

Veel Nederlandse werknemers zijn eraan gewend geraakt om dagelijks hun bureau op te ruimen en leeg achter te laten. Dat dwingt dagelijks tot enige reflectie en evaluatie. Verdwalen in stapels documenten is verleden tijd. Het bureau krijgt een goede schoonmaakbeurt. De volgende dag kan iedereen weer gefocust aan de slag. De overzicht en helderheid op het bureaublad weerspiegelen overzicht en helderheid in het denken.

Zou dat ook gelden voor spanning en andere gevoelens?

In tegenstelling tot documenten stapelen spanningen en andere gevoelens zich onzichtbaar op. Het behoort nog niet tot de werkcultuur om aandacht aan hen te besteden. Mensen nemen ze dag in dag uit mee naar huis.

Iedere organisatie wil een prettig werkklimaat met gemotiveerde mensen die professioneel hun werk doen en helemaal floreren. Er is aandacht voor kennisontwikkeling en inspiratie. Maar waar gehakt wordt, vallen spaanders. Er treedt altijd wrijving op. We zijn allemaal mensen. Het is niet de vraag óf zich negatieve gevoelens zullen voordoen, maar wannéér ze zich voordoen. Ze doen zich nu eenmaal voor. Dan kan je klagen over lastige collega’s of over de bedrijfscultuur. Of je kan aandacht geven aan je eigen spanning en gevoelens die het gevolg zijn van die wrijving.

In mijn werkend bestaan bij kennisorganisaties kreeg ik veel training op het gebied van kennis en vaardigheden. Dat was altijd interessant. Tegelijkertijd hield ik er vaak een onbevredigd gevoel aan over. Het bleef aan de buitenkant. Voor mij raakte het niet de kern van mijn vragen. Die kennis en vaardigheden leidden zelden tot ander gedrag. Iets weten, betekent lang niet altijd iets doen. Zo weten veel mensen dat roken ongezond is, maar (onbewuste) gevoelens zetten hen aan tot herhaling van ongewenst gedrag. Dat geldt voor alle verslavingen.

Gedragspatronen kan je zien als een verslaving. Je blijft dan hangen in de comfortzone van je oude vertrouwde gedrag, ook al heb je het theoretische inzicht dat het anders kan. Gedachtepatronen idem. Gevoelens spelen een cruciale rol in gedachten en gedrag.

In intervisie zag ik niet alleen bij mezelf maar ook bij veel collega’s dat we telkens een zelfde soort casus inbrachten, gebaseerd op een patroon in ons gedrag. Dat was altijd terug te voeren op een combinatie van gedachten (overtuigingen) en gevoelens. Ik ging buiten mijn werk op zoek naar tools die mij verder konden helpen. In mijn vrije tijd volgde ik trainingen en opleidingen die mij meer inzicht gaven. Naarmate ik meer aandacht had voor mijn gevoelens, kon ik mezelf beter begrijpen en accepteren. In die acceptatie kon ik dat gedrag, plus de bijbehorende gedachten en gevoelens makkelijker loslaten. Zo kreeg ik een ‘opgeruimd gevoel’.

Verwaarloosde gevoelens verdwijnen niet. Gevoelens zijn wat dat betreft net mensen. Ze willen gehoord worden. Als dat niet gebeurt, zoeken ze andere kanalen. Ze exploderen bijv in een conflict. Mensen reageren zich af op anderen, helaas vaak op de makkelijke prooien als het thuisfront, ondergeschikten of onbekenden. Ze kunnen ook imploderen: dan richten ze zich naar binnen in negatieve gedachten. Vervolgens uiten ze zich via het lichaam in stress, ziekte, overspannenheid of burn-out. In depressie

We zijn gewend om aan ziekte preventie te werken via programma’s die werknemers aan moeten zetten tot gezond eten en meer beweging. Dat is zeker nuttig. Maar waarom zouden we niet op alle fronten werken en ook kijken naar de rol van gevoelens?

Ook gevoelens kan je sorteren en opruimen aan het eind van de dag.